Sẹo rỗ là dạng tổn thương da phổ biến, để lại những vết lõm sâu gây mất thẩm mỹ và rất khó tự lành nếu không được can thiệp đúng cách. Hãy cùng Phòng khám Da liễu LG tìm hiểu rõ sẹo rỗ là gì, nguyên nhân gây sẹo rỗ, dấu hiệu nhận biết, cách phân loại sẹo rỗ nhẹ và nặng để có hướng can thiệp kịp thời, hiệu quả nhất
Sẹo rỗ là gì?
Sẹo rỗ là tình trạng da bị lõm xuống do cấu trúc collagen và elastin dưới da bị phá vỡ, không thể phục hồi như ban đầu. Đây là hậu quả thường gặp sau khi bị mụn viêm, thủy đậu hoặc chấn thương nặng. Không giống như các loại sẹo thâm hay sẹo lồi có thể mờ dần theo thời gian, loại sẹp này thường không thể tự phục hồi nếu không được điều trị đúng cách.
Trong đó, sẹo rỗ nhẹ là giai đoạn sẹo mới hình thành, vết lõm còn nông và có khả năng phục hồi cao nếu được can thiệp sớm bằng các phương pháp phù hợp. Tuy nhiên theo thời gian, sẹo sẽ ăn sâu hơn và phát triển thành các dạng sẹo trung bình hoặc nặng, gây mất thẩm mỹ nghiêm trọng và cực kỳ khó điều trị.
Nguyên nhân gây sẹo rỗ
Theo ý kiến của bác sĩ da liễu tại Phòng khám Da liễu LG, có 5 nhóm nguyên nhân chính dẫn đến hình thành sẹo rỗ, cụ thể:
- Mụn trứng cá viêm nặng: Đây là nguyên nhân gây sẹo rỗ hàng đầu. Khi nhân mụn viêm ăn sâu vào da, chúng phá hủy cấu trúc collagen, khiến da không thể tự hồi phục như ban đầu.
- Nặn mụn sai cách: Dùng tay nặn mụn không vệ sinh hoặc lấy nhân mụn khi chưa chín có thể khiến da bị tổn thương nghiêm trọng và gây ra sẹo rỗ
- Thủy đậu, tai nạn, phẫu thuật da: Các trường hợp trên thường để lại vết thương sâu, nếu không chăm sóc đúng cách sẽ rất dễ hình thành sẹo rỗ.
- Thiếu dưỡng chất trong quá trình phục hồi da: Đặc biệt là thiếu hụt collagen, vitamin A, C, kẽm…
- Cơ địa sẹo: Một số người có làn da dễ bị tổn thương và dễ hình thành sẹo hơn người khác
Hiểu đúng sẹo rỗ là gì và nguyên nhân gây sẹo rỗ là bước quan trọng đầu tiên để bạn có thể phòng ngừa và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp, nhất là khi sẹo vẫn còn ở mức độ nhẹ và dễ can thiệp.
Dấu hiệu xác định cấp độ sẹo rỗ nhẹ và nặng
Theo các bác sĩ tại Phòng Khám Da liễu LG, dựa vào hình dạng, độ sâu và mật độ vết lõm trên da, sẹo rỗ thường được chia thành hai cấp độ chính là sẹo rỗ nhẹ và sẹo rỗ nặng. Cụ thể:
Sẹo rỗ nhẹ
Sẹo rỗ nhẹ là tình trạng các vết lõm nông, thường mới hình thành trong thời gian ngắn. Vết sẹo thường không quá rõ khi nhìn bằng mắt thường. Lúc này, cấu trúc da chưa bị phá hủy hoàn toàn, nên nếu can thiệp sớm bằng các phương pháp đơn giản như peel da, lăn kim hoặc chăm sóc da chuyên sâu, khả năng phục hồi rất cao.
Dấu hiệu nhận biết:
- Vết lõm nông, bề mặt da chỉ hơi gợn sóng
- Thường tập trung ở hai bên má, trán hoặc cằm
- Không kèm theo đỏ, viêm hoặc sạm màu
Sẹo rỗ nặng
Khi sẹo đã tồn tại lâu ngày, không được xử lý đúng cách, chúng sẽ ăn sâu vào lớp hạ bì và tạo thành các rãnh lõm rõ rệt. Sẹo rỗ nặng thường đi kèm với hiện tượng da sần sùi, mất đàn hồi và khó che phủ bằng trang điểm. Ở mức độ này, cần áp dụng các phương pháp điều trị chuyên sâu hơn như laser fractional CO2, RF vi điểm hoặc kết hợp đa phương pháp.
Dấu hiệu nhận biết:
- Vết lõm sâu, rõ rệt, đôi khi có bờ sắc cạnh
- Da không đều màu, có thể đi kèm tăng sắc tố quanh sẹo
- Mật độ sẹo dày đặc, thường lan rộng cả hai bên má
Đừng xem nhẹ bước đánh giá và xác định mức độ sẹo vì đây chính là nền tảng quan trọng giúp bạn lựa chọn đúng phương pháp, tối ưu thời gian, chi phí và quan trọng nhất là bảo vệ làn da khỏi những tổn thương không đáng có trong suốt quá trình điều trị.
Các loại sẹo rỗ thường gặp
Sau khi đã hiểu rõ sẹo rỗ là gì và dấu hiệu nhận biết từng cấp độ, việc phân loại cụ thể các loại sẹo rỗ sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về tình trạng da của mình và lựa chọn phương pháp điều trị hiệu quả. Theo các bác sĩ da liễu tại Phòng khám LG, sẹo rỗ có thể được chia thành 4 dạng chính dựa trên hình thái và đặc điểm tổn thương dưới da như sau:
1. Sẹo rỗ đáy nhọn
Đây là một trong những dạng sẹo rỗ phổ biến nhưng khó điều trị nhất, thường hình thành sau các đợt mụn trứng cá nặng, mụn bọc hoặc mụn nang gây tổn thương sâu đến lớp trung bì. Sẹo có hình dáng nhỏ, hẹp và đáy ăn sâu xuống dưới, tạo thành vết lõm hình chữ V rõ nét.
Các phương pháp điều trị bề mặt như bôi thuốc hoặc lăn kim thường không mang lại hiệu quả cao đối với loại sẹo này. Thay vào đó, các bác sĩ thường chỉ định liệu pháp chuyên sâu hơn như Laser CO2 Fractional hoặc bóc tách đáy sẹo.
2. Sẹo rỗ sẹo hình hộp
Đây là là một dạng sẹo lõm phổ biến hình thành sau các đợt mụn trứng cá, đặc trưng bởi các vết lõm có hình dạng giống như những chiếc hộp hoặc hình tròn với các cạnh rõ ràng, bờ sắc nét. Thường có đường kính từ 1.5mm đến 4mm, sâu vừa phải, không quá sâu như sẹo đáy nhọn
Theo chia sẻ từ bác sĩ tại Phòng khám Da liễu LG, ở mức độ sẹo rỗ nhẹ, các liệu trình tái tạo bề mặt như lăn kim, PRP hoặc laser fractional hoàn toàn có thể cải thiện đáng kể tình trạng sẹo chỉ sau vài buổi điều trị.
3. Sẹo rỗ sẹo chân tròn
Sẹo rolling có dạng lõm rộng, bờ không rõ ràng, tạo thành những gợn sóng nhấp nhô trên bề mặt da. Nền sẹo gần giống màu da bình thường, không có sắc tố khác biệt rõ ràng, thường rộng khoảng 4-5mm, sâu vừa phải, lớn hơn sẹo đáy nhọn và sẹo chân vuông.
Loại sẹo này đáp ứng tốt với các phương pháp kích thích tái cấu trúc mô như RF vi điểm, laser vi điểm,…
4. Sẹo rỗ hỗn hợp
Sẹo rỗ hỗn hợp là tình trạng các loại sẹo rỗ khác nhau như sẹo đáy nhọn , sẹo chân vuông và sẹo đáy tròn xuất hiện đồng thời trên cùng một vùng da, thường tập trung ở má, trán hoặc cằm, nơi da dễ bị tổn thương do mụn viêm nặng.
Với sự đa dạng về hình thái và độ sâu, đây được xem là loại sẹo rỗ phức tạo nhất. Để đạt hiệu quả tối ưu, việc điều trị đòi hỏi phải có sự phối hợp linh hoạt giữa nhiều phương pháp y khoa hiện đại, được cá nhân hóa theo tình trạng da cụ thể.
Việc tự ý điều trị khi chưa xác định đúng loại sẹo có thể khiến tình trạng nặng hơn, thậm chí làm tổn thương mô da nghiêm trọng hơn. Do đó, tốt nhất bạn nên đến cơ sở da liễu uy tín để được thăm khám và lên phác đồ điều trị khoa học, cá nhân hóa theo tình trạng da thực tế.
Sẹo rỗ có tự hết không?
Theo bác sĩ tại Phòng khám da liễu LG, sẹo rỗ không thể tự hết, một khi cấu trúc da đã bị phá vỡ và hình thành sẹo rỗ, đặc biệt ở lớp trung bì, thì làn da không thể tự tái tạo để lấp đầy vùng lõm như ban đầu.
Một số trường hợp sẹo rỗ nhẹ có thể “mờ” đi đôi chút theo thời gian nhờ quá trình tái tạo tự nhiên của cơ thể, nhưng hoàn toàn không thể đầy hoàn toàn như ban đầu. Đặc biệt với những người có cơ địa khó lành và da phục hồi kém.
Ngoài ra, các bác sĩ tại phòng khám cũng nhấn mạnh, dù là sẹo rỗ nhẹ hay nặng, việc can thiệp điều trị sớm không chỉ giúp tăng khả năng phục hồi mà còn ngăn chặn sẹo lan rộng, ăn sâu theo thời gian.
Vì vậy, nếu bạn đang gặp tình trạng sẹo rỗ, dù ở mức độ nào hãy chủ động đến các cơ sở da liễu uy tín để được thăm khám và xây dựng phác đồ điều trị phù hợp với loại sẹo và tình trạng da của mình.
Cách điều trị sẹo rỗ an toàn, hiệu quả cao
Việc điều trị sẹo rỗ hiện nay đã có nhiều tiến bộ nhờ ứng dụng công nghệ thẩm mỹ hiện đại. Tùy vào mức độ tổn thương và loại sẹo, các bác sĩ tại phòng khám da liễu sẽ đưa ra phác đồ cá nhân hóa phù hợp, giúp cải thiện kết cấu da một cách an toàn và tối ưu.
Với sẹo rỗ nhẹ
Ở giai đoạn đầu, khi sẹo rỗ còn nông, mô da chưa bị tổn thương sâu nên khả năng phục hồi vẫn rất cao nếu được điều trị đúng cách. Đây cũng là thời điểm vàng để can thiệp thẩm mỹ vì hiệu quả cải thiện thường rõ rệt và nhanh chóng.
Các phương pháp tái tạo bề mặt da được ưu tiên bao gồm:
- Lăn kim: tạo vi tổn thương giả để kích thích sản sinh collagen.
- Laser fractional: tác động vào lớp trung bì giúp làm đầy sẹo và cải thiện kết cấu da.
- PRP: sử dụng máu tự thân để thúc đẩy tái tạo mô sẹo.
- Peel da y khoa: loại bỏ tế bào chết, kích thích tái tạo lớp biểu bì mới.
Với phác đồ cá nhân hóa và thực hiện đúng kỹ thuật, nhiều khách hàng có thể cải thiện từ 50-80% tình trạng sẹo rỗ nhẹ chỉ sau vài buổi điều trị.
Với sẹo rỗ trung bình – nặng
Khi sẹo đã ăn sâu vào lớp hạ bì hoặc xuất hiện dưới dạng sẹo rỗ hỗn hợp, làn da đã mất khả năng tự phục hồi, đòi hỏi can thiệp chuyên sâu hơn và kết hợp đa công nghệ.
Các phương pháp thường được chỉ định gồm:
- Bóc tách đáy sẹo: dùng kim chuyên dụng cắt đứt các dải xơ kéo da xuống, giúp bề mặt da phẳng hơn.
- RF vi điểm: sử dụng sóng tần số cao kích thích tăng sinh collagen ở lớp sâu mà không xâm lấn bề mặt.
- Laser CO2 Fractional công suất cao: tái cấu trúc toàn diện vùng da bị rỗ, cải thiện đồng thời kết cấu và sắc tố.
- Tiêm tăng sinh collagen hoặc filler: làm đầy đáy sẹo ngay lập tức, đồng thời hỗ trợ tái tạo dài hạn.
Với sự kết hợp khoa học các công nghệ này, những vùng sẹo rỗ lâu năm, sẹo lan rộng hoặc sẹo nhiều hình thái khác nhau đều có thể được cải thiện rõ rệt cả về độ phẳng, độ mịn và sắc tố
Cách khắc phục sẹo rỗ tại nhà
Với những trường hợp sẹo rỗ nhẹ hoặc mới hình thành, một số biện pháp tại nhà có thể hỗ trợ phục hồi:
- Sử dụng serum chứa retinol, vitamin C, niacinamide để kích thích tăng sinh tế bào mới.
- Massage da mặt kết hợp dưỡng chất phục hồi để hỗ trợ lưu thông máu và cải thiện mô sẹo.
- Bổ sung collagen, kẽm, vitamin A & C qua đường ăn uống hoặc thực phẩm chức năng.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các biện pháp tại nhà chỉ mang tính hỗ trợ và không thể thay thế hoàn toàn cho các phương pháp điều trị chuyên sâu. Đặc biệt, mọi sản phẩm hoặc liệu trình sử dụng tại nhà nên được áp dụng dưới sự tư vấn và chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn và tránh làm da bị tổn thương thêm.
Lưu ý khi điều trị
- Không tự ý sử dụng thuốc hoặc phương pháp điều trị chưa kiểm chứng.
- Luôn chống nắng đầy đủ vì sau các thủ thuật tái tạo da, làn da rất nhạy cảm và dễ tăng sắc tố.
- Tuân thủ phác đồ điều trị từ bác sĩ, tránh bỏ giữa chừng hoặc tự ý thay đổi sản phẩm điều trị.
- Tránh nôn nóng vì việc điều trị sẹo là quá trình dài, cần kiên trì và chăm sóc kỹ lưỡng sau thủ thuật.
Biện pháp phòng tránh sẹo rỗ hiệu quả từ sớm
Phòng ngừa sẹo rỗ ngay từ khi da bắt đầu có dấu hiệu tổn thương là cách tối ưu nhất để giữ lại làn da mịn màng, khỏe mạnh. Dưới đây là những lời khuyên chuyên gia từ Phòng khám Da liễu LG:
- Không nặn mụn bừa bãi: Đây là một trong những nguyên nhân gây sẹo rỗ hàng đầu. Tuyệt đối tránh việc nặn mụn bằng tay khi mụn chưa “chín”.
- Điều trị mụn viêm càng sớm càng tốt: Mụn càng để lâu, viêm càng sâu thì nguy cơ để lại sẹo rỗ nặng càng cao.
- Chăm sóc da đúng cách sau mụn: Bổ sung sản phẩm phục hồi da, giữ vệ sinh, dưỡng ẩm đều đặn và dùng kem chống nắng hằng ngày.
- Cung cấp đủ dưỡng chất: Các thành phần như collagen, vitamin A, C, kẽm đóng vai trò quan trọng trong quá trình lành da và ngừa sẹo.
- Thăm khám da liễu định kỳ: Việc theo dõi và xử lý sớm các vấn đề da liễu giúp ngăn ngừa biến chứng thành sẹo rỗ lâu dài.
Dù là sẹo rỗ nhẹ hay nặng, việc xác định đúng loại sẹo và lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp luôn là yếu tố then chốt quyết định hiệu quả. Mỗi làn da có cơ địa và mức độ tổn thương khác nhau, vì vậy không có một công thức chung cho tất cả. Để đạt được kết quả tối ưu và đảm bảo an toàn, bạn nên chủ động thăm khám tại các cơ sở da liễu uy tín để được tư vấn, điều trị theo phác đồ chuyên sâu chuẩn y khoa và cá nhân hóa.
Câu hỏi liên quan sẹo rỗ
1. Tại sao nặn mụn lại bị rỗ?
Nặn mụn sai cách có thể làm tổn thương lớp trung bì của da. Khi bạn dùng lực mạnh, vật dụng không vô trùng hoặc nặn mụn chưa chín, vi khuẩn và viêm có thể lan sâu, phá vỡ cấu trúc mô nâng đỡ. Kết quả là da không tự lấp đầy được khoảng trống đó, hình thành sẹo rỗ vĩnh viễn.
2. Trị sẹo rỗ mất bao nhiêu thời gian?
Thời gian trị sẹo rỗ phụ thuộc vào mức độ sẹo, phương pháp điều trị và cơ địa da. Với các kỹ thuật như lăn kim, laser fractional CO2 hoặc tách đáy sẹo, quá trình cải thiện có thể kéo dài từ 3 đến 12 tháng, chia theo từng liệu trình cách nhau 4-6 tuần. Kiên trì và chăm sóc da đúng cách là yếu tố quyết định kết quả.
3. Nặn mụn xong nên bôi thuốc gì để không bị sẹo rỗ?
Sau khi nặn mụn, nên thoa các sản phẩm có tính sát khuẩn nhẹ và phục hồi như Povidine, kem kháng viêm chứa panthenol, hoặc serum chứa Centella Asiatica. Ngoài ra, có thể dùng thêm thuốc chống thâm và kích thích tái tạo da như AHA, BHA nồng độ thấp hoặc retinol nhẹ sau vài ngày, khi da bắt đầu lành. Tránh sờ tay, makeup hoặc tiếp xúc nắng để giảm nguy cơ để lại sẹo rỗ.
