Da nhiễm corticoid là tình trạng tổn thương da nghiêm trọng, thường do sử dụng mỹ phẩm không rõ nguồn gốc. Đây là hậu quả mà rất nhiều người gặp phải do thiếu hiểu biết về thành phần sản phẩm. Cùng Phòng khám da liễu LG tìm hiểu dấu hiệu nhận biết da nhiễm corticoid và hướng phục hồi da đúng cách, an toàn từ bác sĩ chuyên khoa.
Corticoid là gì?
Corticoid thực chất là glucocorticoid, đây là thuốc kháng viêm có cấu trúc giống hormone do tuyến vỏ thượng thận trong cơ thể sản xuất. Các loại thuốc chứa corticoid được dùng để điều trị các loại bệnh khác nhau với tác dụng kháng viêm, chống dị ứng, ức chế hệ miễn dịch, đem đến hiệu quả cao nhưng cũng tồn tại nhiều tác dụng phụ.
Hoạt chất corticoid thường được dùng trong kem trộn, rượu thuốc, các sản phẩm trị mụn kém chất lượng. Lúc đầu sẽ thấy hiệu quả cải thiện mụn, trắng da, mờ thâm. Dùng thời gian lâu sẽ gây ra kích ứng, lớp biểu bì da bị tác động, mất khả năng bảo vệ da dẫn đến các tổn thương nghiêm trọng.
Da nhiễm corticoid là gì?
Da nhiễm corticoid là tình trạng da bị tổn thương do lạm dụng mỹ phẩm chứa corticoid trong thời gian dài, khiến da mỏng yếu, nổi mụn, giãn mao mạch, dễ kích ứng và phụ thuộc vào sản phẩm. Khi ngừng dùng, da thường bùng phát mụn, đỏ rát hoặc bong tróc nghiêm trọng.
Những nguyên nhân làm da bị nhiễm corticoid
Da nhiễm corticoid xảy ra khi sử dụng các sản phẩm chứa corticoid (thường là kem hoặc thuốc bôi) không đúng cách hoặc kéo dài, dẫn đến tổn thương da. Nguyên nhân chính bao gồm:
- Tự ý mua và dùng kem bôi chứa corticoid (như Dexamethasone, Betamethasone, Clobetasol) mà không có hướng dẫn của bác sĩ.
- Sử dụng sai mục đích, ví dụ dùng để trị mụn, làm trắng da, hoặc điều trị các bệnh da liễu không phù hợp.
- Dùng corticoid liên tục trong thời gian dài, đặc biệt trên vùng da mỏng như mặt, làm da phụ thuộc vào thuốc (hội chứng nghiện corticoid).
- Lạm dụng các sản phẩm mỹ phẩm, kem trộn chứa corticoid không rõ nguồn gốc, thường được quảng cáo làm đẹp da nhanh chóng.
- Một số kem trộn hoặc mỹ phẩm kém chất lượng chứa corticoid liều cao, không ghi rõ thành phần, khiến người dùng vô tình sử dụng mà không biết.
- Người dùng không được cảnh báo về nguy cơ của corticoid, như teo da, giãn mạch máu, mỏng da, hoặc tăng nguy cơ nhiễm trùng.
- Không tuân thủ thời gian và liều lượng theo chỉ định, dẫn đến tác dụng phụ nghiêm trọng.
- Những người có làn da nhạy cảm hoặc mắc các bệnh da liễu (chàm, vảy nến) dễ bị tổn thương hơn khi dùng corticoid không đúng cách.
Da nhiễm corticoid dẫn đến da mỏng, dễ kích ứng, nổi mẩn đỏ, giãn mạch máu, tăng hoặc mất sắc tố, phụ thuộc corticoid khiến da xấu đi khi ngưng dùng, và tăng nguy cơ nhiễm trùng hoặc mụn trứng cá.
Dấu hiệu nhận biết da nhiễm Corticoid theo từng cấp độ
Corticoid gây thương tổn đến da và ảnh hưởng đến sức khỏe nếu dùng trong thời gian dài. Thông thường nhiễm Corticoid sẽ có những cấp độ cụ thể tiến triển qua giai đoạn.
- Cấp độ 1- Da khô bong tróc: Da nhiễm corticoid mức độ 1 sẽ là những trường hợp mới viêm nhiễm trong khoảng thời gian ngắn, lúc này da sẽ có những triệu chứng cơ bản như ngứa ran, cảm giác sần sùi nhẹ trên bề mặt
- Cấp độ 2- Viêm da cấp tính: Ở cấp độ này, các triệu chứng rõ ràng hơn như da có bọt nước như bỏng, các vùng tổn thương nhiều hơn, lây lan ra toàn bộ gương mặt. Kèm theo đó là dấu hiệu mưng mủ, nhiễm trùng, da sần và khó chịu.
- Cấp độ 3- Giãn mạch máu: Kem trộn có chứa corticoid sẽ dẫn đến vùng da bị kích ứng, có vân máu xuất hiện, cảm giác nóng rát và đặc biệt là khó chịu khi tiếp xúc với nhiệt độ cao. Da có thể phù nề, giữ nước, đi kèm với đó là ngứa ngáy khó chịu.
- Cấp độ 4- Viêm da tăng tiết bã nhờn: Lúc này da có dấu hiệu nhiễm corticoid mức độ tương đối nặng hơn, xuất hiện các loại mụn sưng viêm lớn. Da luôn trong trạng thái nóng rát, ngứa, châm chích và ảnh hưởng đến quá trình sinh hoạt.
- Cấp độ 5- Viêm da kích thích: Đây là giai đoạn nặng nhất trong quá trình nhiễm corticoid trên da. Lúc này da có nhiều biến chứng nóng ráy, luôn đi kèm với tình trạng ngứa ngáy. Da khô, bong tróc, hình thành vảy và có thể xuất hiện mụn nước, các dịch màu vàng, dẫn đến nhiễm trùng và hoại tử.
Da nhiễm corticoid làm thế nào để phục hồi?
Khi da có dấu hiệu nhiễm corticoid mức độ nhẹ, ngay tập tức ngưng sử dụng các dòng mỹ phẩm và thuốc bôi trên da đang sử dụng. Sau đó theo dõi tình trạng da, chăm sóc và vệ sinh đúng cách để hạn chế các tác động.
Khi da bị nhiễm corticoid mức độ nặng, lúc này hãy nhanh chóng tìm đến các địa chỉ phòng khám da liễu chuyên sâu để bác sĩ thăm khám, đánh giá mức độ viêm nhiễm cũng như có những phương pháp điều trị kịp thời. Tuyệt đối không được điều trị các loại thuốc uống, thuốc thoa tại nhà khi chưa có hướng dẫn chuyên sâu từ các bác sĩ có chuyên môn.
Lưu ý quan trọng khi chăm da nhiễm corticoid
Chăm sóc da khi nhiễm corticoid là một quá trình để cải thiện và giúp cho bề mặt da được hồi phục ổn định.
- Loại bỏ các dòng sản phẩm có chứa corticoid để không xuất hiện cảm giác khó chịu, châm chích trên da
- Vệ sinh da mặt thường xuyên bằng cách dùng sữa rửa mặt có độ pH từ 5.5 đến 6.0 để đảm bảo an toàn cho da.
- Tăng cường sức đề kháng cho da bằng cách uống các loại detox. Nên kết hợp luyện tập thể dục mỗi ngày để tăng cường trao đổi chất và thải độc hiệu quả hơn.
- Nếu da đang viêm nhiễm và kích ứng do mụn, bạn có thể dùng loại thuốc kem mỡ kháng sinh như tetracyclin để chấm lên các nốt mụn. Đây là cách để cồi mụn tự bong, hạn chế các kích ứng và tác động đến bề mặt da.
- Dùng các dòng kem dưỡng ẩm giúp da phục hồi sau khi nhiễm corticoid. Nên chọn những dòng có xuất xứ rõ ràng, nguyên liệu thiên nhiên, an toàn và lành tính cho da.
- Thoa kem chống nắng mỗi khi ra ngoài để bảo vệ da tránh những tác nhân gây hại bên ngoài như tia UV, khói bụi…..
- Đeo khẩu trang, mang nón rộng vành để che chắn vùng da mới tổn thương và ngăn ngừa những ảnh hưởng từ môi trường.
Các phương pháp ngăn ngừa da nhiễm corticoid
Để ngăn ngừa dấu hiệu viêm da do nhiễm corticoid, bạn cần chú ý những vấn đề quan trọng:
- Chỉ dùng corticoid khi có sự chỉ định của bác sĩ có chuyên môn trong những trường hợp thực sự cần thiết
- Tuyệt đối không dùng các dòng mỹ phẩm làm trắng cấp tốc như kem trộn. Lựa chọn mỹ phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng tại những thương hiệu uy tín, chính hãng, có đầy đủ các thông tin về thành phần để tránh tác dụng phụ
- Thận trọng với những lời quảng cáo mỹ phẩm hiệu quả nhanh trong thời gian ngắn.
- Kiểm tra kỹ các thông tin về thành phần khi sử dụng mỹ phẩm để tránh dùng phải hàng có chứa corticoid quá nhiều.
- Chăm sóc da đúng cách, nếu phát hiện da có ảnh hưởng và những tác động không mong muốn, hãy tìm đến các địa chỉ phòng khám da liễu uy tín để bác sĩ tư vấn.
Tình trạng da nhiễm corticoid không thể phục hồi trong ngày một ngày hai, mà cần phác đồ điều trị chuyên sâu, kiên trì và tuyệt đối không tự ý dùng thêm sản phẩm khi chưa được bác sĩ chỉ định. Nếu bạn nghi ngờ làn da mình đang gặp vấn đề do corticoid, hãy ngưng sử dụng mỹ phẩm hiện tại và đến cơ sở chuyên khoa để được đánh giá chính xác.
Những câu hỏi thường gặp
1. Nhận biết kem bôi chứa corticoid
Những dòng sản phẩm kem bôi có chứa corticoid thường có đặc điểm chung là hiệu quả thấy rõ, giúp da trắng sáng chỉ sau vài ngày, không còn các vết nám và tàn nhang. Ngoài ra da sẽ trắng sáng và hồng hào, khi nhìn vào sẽ rất đẹp trong khoảng 1-2 tuần.
Khi ngưng dùng sẽ có cảm giác châm chích khó chịu, da bắt đầu khô, có dấu hiệu bong tróc và xuất hiện nhiều ảnh hưởng. Da có nhiều tổn thương và kích ứng khi dùng lâu ngày.
2. Da nhiễm corticoid bao lâu thì khỏi?
Da bị nhiễm corticoid thường sẽ mất ít nhất là 3-4 tuần hoặc kéo dài từ 3-4 tháng mới có thể cải thiện và nhanh khỏi. Những lúc này da cần phải có thời gian đủ để thanh lọc và thải độc mới có thể hồi phục trở lại như bình thường. Cần chú ý chăm sóc, tuân thủ đúng các hướng dẫn từ bác sĩ để quá trình hồi phục diễn ra nhanh nhất.
3. Chế độ dinh dưỡng cho da nhiễm corticoid như thế nào?
Theo chia sẻ từ các bác sĩ chuyên khoa, khi da bị nhiễm corticoid, bề mặt sẽ sần sùi, bị khô và có nhiều tác động. Nên bổ sung thêm nhiều nước để cấp ẩm cho da, dùng các loại trà detox như trà hoa cúc, trà xanh để thanh nhiệt và giải độc cơ thể. Ngoài ra, chế độ ăn uống nên chú trọng nhiều hoa quả, rau xanh, uống các loại nước ép trái cây để tăng cường nhiều vitamin, giúp da được cải thiện và hồi phục nhanh chóng nhất.
